Түгжрэлийг бууруулах Үндэсний хорооны дарга Б.Дэлгэрсайхан өчигдөр /2023.12.04/ авлигын нотлох баримт болж “Цавчаа ногоон” гэх нэр зүүсэн ногоон аютобуснуудыг  буцаах боломжгүй гэсэн утгатай  мэдээлэл хийв. Тэрбээр “ Түгжрэлийг бууруулах Үндэсний хорооны 40 гаруй байгууллага, гишүүдийг цуглуулж, ээлжит тавдугаар хурлаа 2023 оны арванхоёрдугаар сарын 1-нд хийжээ. Энэ хурлыг хийж байгаа шалтгаан нь нийтийн тээврийн хүртээмжийг нэмэгдүүлэх, автомашины хэрэглээг зүй зохистой зохицуулахад чиглэсэн. Энэ асуудлаар Хотын  даргатай хамтран ажиллаж байна. Миний бие томилогдсоноос хойш анхны хуралдаанаа хийж зөвлөмж өгсөн. Түгжрэлийг бууруулах Үндэсний хороо том бүтэцтэй учраас шийдвэрийг хангаж шуурхай ажиллах нь чухал. Жишээлбэл, шинэ нийтийн тээврийн автобус орж ирсний дараа хэрхэн хүртээмжтэй үйлчлэх вэ гэдгийг хэлэлцсэн. Үндэсний хорооны дэргэд орон тооны бус мэргэжлийн зөвлөлийг байгуулж байгаа. Энэ зөвлөлд түгжрэлтэй холбоотой ажлыг гардан ажиллаж байгаа мэргэжлийн байгууллагуудын удирдлагуудыг оруулж, ажлын албаны дарга ахалж байна.

Цаашдаа хэрэгжүүлэх төсөл арга хэмжээ, олон нийтийн хяналтыг нэмэгдүүлж, мэдээллээр хангах үүднээс иргэний хяналтын зөвлөлийг ажиллуулахаар болсон. Өнөөдөр иргэдийн бухимдаад байгаа асуудлыг шийдэхээр нийслэлийн Худалдан авах ажиллагааны газраас зарласан олон улсын тендерийг зарласан. Энэ долоо хоногт аль нэг оролцогч талаас маргаан гарахгүй бол баталгаажуулж, арванхоёрдугаар сарын 11-нд шалгарсан нэг компани нь гэрээгээ байгуулна. Дараагаар нь автобусаа нийлүүлэх юм. Үндэсний хорооны гишүүд санал нэгтэйгээр зөвлөмж гаргасан байгаа" хэмээв.

Автобус хүртээмжтэй болж ирвэл Энхтайваны өргөн чөлөөгөөр нийтийн тээвэрт үйлчилж байгаа олон давхардлыг арилгана. Ингэснээр 2024 оны нэгдүгээр сарын 1-нээс нэг чиглэл болгож өөрчилнө. Нэг автобусны буудал дээр 22-28 чиглэл давхардаж ирдгийг болиулна.

Иргэд дамжиж нийтийн тээвэрт сууна. Тэр дэд бүтцийг нийслэлийн Авто замын газар хариуцан, шинэ оноос өмнө дуусгах юм. Иргэд гурван минутын зайтай автобус хүлээж, богино эргэлтээр зорчино. Автобусны үнийн хувьд өглөө эхний автобусанд суусан билетээрээ өдөрт хэдэн ч удаа дамжиж явах боломжтой болно. Автобусны халаас зогсоолыг хааж, урд хойгуур автомашин оруулахгүй. Өнгөрсөн долоо хоногт Түгжрэлийн тухай хуулийг эцэслэн баталсан. Ингэснээр дагаж гарах журмууд батлагдаж, эхнээсээ хэрэгжиж эхэлнэ гэдгийг ч албаныхан энэ үеэр мэдээлэв. Мөн Б.Дэлгэрсайхан сайд "Автобуснууд хоёр минутын зайтай ар араасаа цуварч явна. Гэрлэн дохио 40-60 секунд асч унтрах учраас дараагийн ээлжийн автобусыг тооцоолсон" гэв.

Сайдын хэлсэн үгнээс нэг зүйл анхаарал татсан нь “Ногооон автобус”-ны тухай байв. Сайд хэлэхдээ  "Нүүрсэн яндангүй автомашин замын хөдөлгөөнд орвол бидний яриад байгаа агаарын бохирдол яг хэвээрээ байна. Тиймээс бид дараагийн хурлаараа иргэдийн хөндлөнгийн асуудлыг хэлэлцэж, энэ асуудлыг ярина. Хоёрт, нийслэлийн Худалдан авах ажиллагааны газар тендерээ шалгаруулж, эцэслэсэн. Нийт 600 автобус худалдан авахаар "Юутонг бус" компани шалгарсан. Гэрээндээ бүх зүйлээ тусгах байх. Ногоон автобусны асуудлыг улс даяараа мэдэж байгаа. Шүүхээс гэм буруутанг нь тогтоогоогүй учраас ногоон автобусыг хүлээж аваагүй. Ер нь шүүх эцэслэн шийдэж, ийм үнээр ногоон автобусыг хуучин автобусны үнээр ав гэвэл буцаж нийслэлд ирэх байх.

Цаашид яаж шийдэх эсэхийг бид ярих боломжгүй. Би ойлгохдоо, нэгэнт 100 ширхэг ногоон автобусыг буцаах нь боломжгүй зүйл гэж харсан. Үйлдвэрлэгч компани нь буцааж авахгүй нь ойлгомжтой. Эдгээр автобусыг буцаахад ямар хэмжээний зардал гарах билээ. Дор хаяж вагон дээр ачаад аль хүртэл авч явах нь тодорхойгүй" гэсэн юм. Харин Нийтийн тээврийн газрын Тээвэр, төлөвлөлтийн хэлтсийн дарга Б.Тамир хэлэхдээ “Улаанбаатар хотын таван гол зам дээр нийтийн тээврийн хүлээгдэлгүй байх зарчмаар үйлчилнэ. Мөн зургаан тойрог замд 12 чиглэлд автобус үйлчилнэ. Энэ автобус хол замд явах учраас хүлээлтийн хугацаа таван минут байна. Үндсэн гудамж, зам дээр өглөө ачааллын цагаар 07.00-10.00 хооронд хоёр минут, оройн 17.00-21.00 цагийн хооронд хоёр минутын хүлээгдэлтэй байна. Иргэд хамгийн ихдээ таван минут автобус хүлээнэ” гэсэн мэдээллийг хэвлэл, мэдээллийн хэрэгслүүдээр дамжуулан иргэдэд өгсөн юм.

Ч.ОЛДОХ